در سال‌های اخیر، قیمت دلار به یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر بازارهای اقتصادی ایران تبدیل شده است. بازار مصالح ساختمانی، به‌ویژه سنگ‌های ساختمانی و نما، یکی از بخش‌هایی است که بشدت از تغییرات نرخ ارز تأثیر می‌پذیرد.

سنگ نما به عنوان یکی از مهم‌ترین متریال‌های ساختمانی، هم در ساخت و ساز داخلی و هم در صادرات به کشورهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما قیمت این مصالح مستقیماً تحت تأثیر نوسانات دلار، هزینه‌های تولید، واردات و صادرات قرار دارد. در این گزارش به بررسی تأثیر نرخ دلار بر قیمت و عرضه سنگ نما می‌پردازیم و نکاتی را برای خرید هوشمندانه این متریال مهم ارائه می‌دهیم.

۱. تأثیر مستقیم افزایش قیمت دلار بر سنگ‌های وارداتی

در صنعت سنگ‌های ساختمانی، برخی از انواع سنگ‌های خاص و لوکس از کشورهای دیگر وارد می‌شوند. این سنگ‌ها شامل:

-مرمر‌های خاص و لوکس مانند اونیکس ایتالیایی و مرمر اسپانیایی
-گرانیت‌های وارداتی مانند گرانیت برزیلی و هندی
-کوارتز و سنگ‌های مصنوعی برندهای معتبر جهانی

از آنجایی که این محصولات کاملاً وابسته به نرخ ارز هستند، افزایش قیمت دلار باعث گران شدن این سنگ‌ها می‌شود. بسیاری از پیمانکاران و انبوه‌سازان که به سنگ‌های خارجی برای پروژه‌های لوکس خود نیاز دارند، در چنین شرایطی مجبور به پرداخت هزینه‌های بالاتر هستند یا به جایگزین‌های داخلی روی می‌آورند.

در مقابل، زمانی که قیمت دلار کاهش می‌یابد، این نوع سنگ‌ها با قیمت مقرون‌به‌صرفه‌تر وارد بازار شده و مشتریان بیشتری به سمت خرید آنها جذب می‌شوند.

۲. تأثیر غیرمستقیم دلار بر سنگ‌های تولید داخل

ممکن است تصور شود که افزایش قیمت دلار تأثیری بر سنگ‌های استخراج‌شده از معادن داخلی ندارد، اما این موضوع درست نیست. حتی سنگ‌های ایرانی نیز به‌دلیل وابستگی صنعت فرآوری و استخراج سنگ به تجهیزات و مواد وارداتی، از نوسانات ارزی تأثیر می‌پذیرند.

عوامل وابسته به قیمت دلار در فرآوری سنگ‌های داخلی

-ماشین‌آلات استخراج سنگ: دستگاه‌های برش، حفاری و فرآوری سنگ که عمدتاً از کشورهای آلمان، چین و ایتالیا وارد می‌شوند، قیمت بالایی دارند. هر افزایش در نرخ دلار، هزینه تأمین این دستگاه‌ها را افزایش می‌دهد.

-مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآوری سنگ: مواد خاصی مانند رزین‌های مخصوص، چسب‌های فرآوری، و پوشش‌های ضدآب برای تقویت و بهبود کیفیت سنگ نما استفاده می‌شوند که اغلب وارداتی هستند و قیمت آنها با دلار تغییر می‌کند.

-هزینه‌های حمل‌ونقل داخلی و بین‌المللی: سوخت و هزینه‌های گمرکی که در صادرات و حمل‌ونقل تأثیرگذار هستند، تحت تأثیر دلار قرار دارند و باعث نوسانات قیمت سنگ می‌شوند.

نتیجه: حتی اگر سنگ‌های داخلی مانند تراورتن، مرمر، لایمستون و گرانیت ایرانی در داخل کشور استخراج شوند، هزینه‌های استخراج، فرآوری و عرضه آنها به بازار وابسته به قیمت دلار است.

۳. تأثیر قیمت دلار بر صادرات سنگ‌های نما

ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌های ساختمانی در جهان است. کشورهای مقصد اصلی صادرات سنگ‌های ساختمانی ایران شامل:

+چین (بزرگ‌ترین واردکننده سنگ خام ایران)
+عراق و کشورهای حوزه خلیج فارس (مصرف‌کنندگان سنگ‌های تراورتن و مرمر ایرانی)
+اروپا و ترکیه (برای سنگ‌های باکیفیت‌تر)

زمانی که قیمت دلار افزایش می‌یابد، صادرات سنگ‌های ساختمانی به دلیل کاهش ارزش ریال، برای صادرکنندگان سودآورتر می‌شود. به این ترتیب، بسیاری از تولیدکنندگان تمایل دارند که محصولات خود را به جای بازار داخلی، به بازارهای خارجی عرضه کنند.

این موضوع باعث کاهش عرضه سنگ در بازار داخلی و افزایش قیمت آن برای خریداران داخلی می‌شود. بنابراین، حتی کسانی که قصد خرید سنگ‌های ایرانی دارند، ممکن است تحت تأثیر افزایش نرخ دلار، با افزایش قیمت مواجه شوند.

۴. راهکارهای خرید سنگ نما در شرایط نوسانات دلار

با توجه به اینکه قیمت سنگ‌های ساختمانی تحت تأثیر نرخ ارز قرار دارد، مدیریت هوشمندانه خرید می‌تواند تأثیر زیادی بر کاهش هزینه‌های ساخت‌وساز داشته باشد. در ادامه چند راهکار مفید ارائه شده است:

۱. خرید سنگ در زمان مناسب

بررسی روند بازار ارز و پیش‌بینی تغییرات قیمت دلار می‌تواند به خریداران کمک کند تا در زمان مناسب و با قیمت بهتر خرید کنند.

۲. جایگزینی سنگ‌های خارجی با نمونه‌های داخلی

برخی از سنگ‌های ایرانی مانند تراورتن عباس‌آباد، گرانیت نطنز و مرمر سبز ایرانی می‌توانند جایگزین مناسبی برای نمونه‌های خارجی باشند.

۳. عقد قراردادهای پیش‌خرید

در پروژه‌های بزرگ، خرید عمده سنگ و عقد قرارداد تأمین با تولیدکنندگان معتبر می‌تواند در کاهش تأثیر نوسانات ارزی مؤثر باشد.

۴. خرید از تأمین‌کنندگان معتبر و دارای موجودی انبار

برخی از بازرگانی‌ها و تأمین‌کنندگان، موجودی انبار ثابتی دارند و می‌توانند قیمت‌های پایدار‌تری ارائه دهند.

۵. آینده بازار سنگ نما و پیش‌بینی قیمت‌ها

 در صورتی که نرخ دلار افزایش یابد، احتمالاً قیمت سنگ‌های وارداتی به‌شدت بالا رفته و همچنین، قیمت سنگ‌های داخلی نیز تحت تأثیر هزینه‌های تولید و صادرات، رشد خواهد کرد.

در صورت ثبات نرخ ارز، قیمت‌ها متعادل‌تر شده و امکان خرید مقرون‌به‌صرفه‌تر برای سازندگان فراهم خواهد شد.

بنابراین، توصیه می‌شود که سازندگان، معماران و سرمایه‌گذاران ساختمانی، خرید سنگ نما را در زمانی که بازار ارز تثبیت شده است، انجام دهند.